Onlangs heeft Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen (SKAO) Handboek 3.1 van de CO₂-Prestatieladder gepubliceerd. De norm CO2-Prestatieladder is doorontwikkeld van een 3.0 naar een 3.1 versie. Dit betekent dat de laddersystematiek niet fundamenteel is gewijzigd: er is niet opeens een 6e niveau geïntroduceerd. Maar wat de belangrijkste wijzigingen wel zijn, zetten we hier kort voor je op een rijtje.

Onzekerheidsanalyse

Door de nieuwe versie van de NEN-EN-ISO 14064-1 (2018) zijn er 3 punten bijgekomen waar de emissie-inventaris aan wordt getoetst. Met name de onzekerheidsanalyse of de emissie-inventaris klopt, is echt een nieuw punt.

Van 3 naar 1 interne audit

De zelfevaluatie en de interne onafhankelijke controle zijn vervallen. Dus alleen nog minimaal eens per jaar een interne audit. Wat hierbij wel is aangescherpt, is dat per eis uit de norm moet worden onderbouwd waarom de organisatie vindt dat aan de doelstelling per eis wordt voldaan. Een nadere uitwerking dus. Het kortweg melden dat aan de doelstelling(en) per eis wordt voldaan, volstaat hierbij niet langer.

Ook zijn de eisen voor de interne audit en de jaarlijkse directiebeoordeling meer in lijn gebracht met andere managementsystemen zoals ISO. Heel handig als je een geïntegreerd managementsysteem hebt voor de verschillende normen, zoals we dat gewend zijn bij PraKtima.

Projecten en projectdossiers

Op gebied van Projecten is eigenlijk maar één nieuwe verplichting: publicatie van projecten met gunningvoordeel op de website van SKAO (deze is momenteel nog in ontwikkeling). Hierbij is het overigens niet relevant of het gunningvoordeel wel of niet doorslaggevend is geweest bij het verkrijgen van de opdracht. Voorafgaand aan elke Ladderbeoordeling stelt de organisatie via de inlogomgeving van SKAO een aantoonbaar complete lijst op met alle projecten waarop CO2-gerelateerd gunningvoordeel is verkregen. Uit deze lijst zal de LadderCI een steekproef nemen voor de betreffende Ladderbeoordeling.

In het nieuwe handboek is de term Projectdossier geïntroduceerd. Een projectdossier is een dossier van één project met daarin opgenomen de onderbouwing van de invulling van de eisen van de CO2-Prestatieladder voor het specifieke project. Niet verplicht overigens om daar een echt fysiek of digitaal projectdossier van te maken, wel heel handig omdat zodoende alle informatie bij elkaar staat en snel te vinden is. SKAO gaat op hun website een digitaal project dossier faciliteren (deze is momenteel nog in ontwikkeling). Ook niet verplicht om te gebruiken. Maar het kan zijn dat het gevraagd wordt in een aanbesteding.

Overige punten

1. De verificatieverklaring van de emissie-inventaris is vervallen. Tijdens de externe audit zal de LadderCI middels een steekproef de emissie-inventaris op compleetheid controleren. Alle emissies en stromen worden tenminste eens in de driejaarcyclus gecontroleerd.
2. Overige broeikasgassen: toegevoegd is de tekst dat de rapportage over andere broeikasgassen naar keuze is, maar dat dit wel wordt gestimuleerd omdat 3.1 het laatste Handboek is dat de rapportage in CO2-equivalenten nog niet verplicht is. Dit is dus nog toekomstmuziek, maar al wel iets om je alvast op voor te bereiden. Zeker als je trede 4 of 5 hebt of wilt halen, in de keten zie je emissie van overige broeikasgassen nog wel eens terug. Denk aan methaan, lachgas of F-gassen.
3. Overige bepalingen voor elektriciteit: conversiefactor “stroom onbekend” mag niet meer gebruikt worden. Indien de bron van elektriciteit onbekend is, moet gerekend worden met de emissiefactor voor grijze stroom.
4. Alle (voor zover nog relevant) Harmonisatiebesluiten van de Technische Commissie zijn in Handboek 3.1 verwerkt en
   geïntegreerd.

Overgangsregeling van Handboek versie 3.0 naar 3.1

Bedrijven kunnen zich, in overleg met de Certificerende Instelling, vanaf 22 juni 2020 laten certificeren op basis van de CO₂-Prestatieladder versie 3.1. Er is een overgangstermijn van zes maanden vastgesteld. Dit betekent dat organisaties tot 22 december 2020 de keuze hebben om op basis van 3.0 of 3.1 een certificaat te halen. Na kerst 2020 mogen er alleen nog maar 3.1 audits uitgevoerd worden. Dat geldt voor alle audits: initiële, jaarlijkse en herbeoordeling.